W I kwartale 2020 r. została przeprowadzona przez Inspekcję Handlową kontrola, której celem była ocena rowerów dla starszych dzieci, młodzieży i dorosłych: miejskich, trekkingowych, dla młodzieży, górskich i wyścigowych pod kątem spełniania wymagań bezpieczeństwa.
Są one określone w ustawie z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów, z uwzględnieniem kryteriów zawartych w normach:
• PN-EN ISO 4210-2:2015-12 Rowery. Wymagania bezpieczeństwa dla rowerów. Część 2: Wymagania dotyczące rowerów miejskich i trekkingowych, dla starszej młodzieży, górskich i wyścigowych,
• PN-EN ISO 11243:2016-09 Rowery. Bagażniki rowerowe. Wymagania i metody badań.
Ogółem skontrolowano 56 partii rowerów, z czego ze względu wyłącznie na uchybienia w oznakowaniu zakwestionowano 6 z nich, co stanowi 10,71 proc. wszystkich zbadanych. Nie stwierdzono produktów wadliwych konstrukcyjnie. (poprzednio z 310 skontrolowanych partii rowerów, zakwestionowano 57 partii produktów, tj. 18,39 proc., z czego 4 partie posiadały wady konstrukcyjne).
We wszystkich zakwestionowanych partiach rowerów stwierdzono niekompletne zapisy w instrukcjach użytkowania.
Nieprawidłowości stwierdzono u 3 przedsiębiorców, tj. w 13,63 proc. skontrolowanych podmiotów gospodarczych. Uzupełnienie braków w oznakowaniu u dwóch z nich nastąpiło jeszcze w toku prowadzonych czynności kontrolnych, u pozostałego kontrolowanego niewłaściwie oznakowane produkty zostały wycofane ze sprzedaży do czasu uzupełnienia instrukcji użytkowania.
W następstwie przeprowadzonych działań kontrolnych wystosowano 2 pisma informujące przedsiębiorców odpowiedzialnych za wprowadzenie zakwestionowanych rowerów na rynek o stwierdzonych nieprawidłowościach w zakresie oznakowania wraz z wnioskami o usunięcie uchybień.
Z uwagi na to, że stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły wyłącznie kwestii oznakowania, nie było konieczności przekazywania akt kontroli do Prezesa UOKiK.
Reasumując, w efekcie przeprowadzonych działań kontrolnych stwierdzono nieprawidłowości jedynie w nieco ponad 1/10 skontrolowanych rowerów (10,71 proc.). We wszystkich przypadkach stwierdzono wyłącznie niepełne zapisy w instrukcjach użytkowania. Nie wykryto rowerów wadliwych konstrukcyjnie.
W ramach poprzedniej kontroli w 2017 r. zakwestionowano 18,39 proc. produktów, z czego defekty ujawniono w 4 partiach rowerów. Wszystkie zakwestionowane partie produktów posiadały braki w oznakowaniu.
Porównując obie kontrole, obecnie widoczny jest spadek wykrytych nieprawidłowości, jednakże przy obniżeniu liczby kontroli i objętych badaniami partii produktów, przy założeniu, że kontrole były zlecone przez Prezesa UOKiK mniejszej liczbie wojewódzkich inspektoratów IH niż poprzednio.
Porady dla konsumentów
Konsumencie, pamiętaj, aby przed zakupem sprecyzować w jakich warunkach będziesz jeździł na rowerze – czy tylko po asfalcie, a może po bezdrożach lub tylko po górach? A może szukasz czegoś uniwersalnego? Pamiętaj również, że ramę trzeba dobrać do wzrostu, dlatego warto kupować na miejscu i będąc w sklepie przymierzyć się do roweru, żeby sprawdzić swoje odczucia. W przypadku starszych dzieci i nastolatków nie kupuj roweru na zapas. Komfortowo ma być już teraz, a nie za rok czy dwa.
Kupując rower sprawdź koniecznie, czy rower jest bezpieczny, weryfikując co najmniej, czy:
• odkryte krawędzie, z którymi może się stykać ciało podczas normalnego użytkowania roweru nie są ostre, nie posiadają zadziorów, nierówności, a rury i sztywne wystające części są zaokrąglone lub zabezpieczone, np. nasadkami,
• śruby montażowe są wyposażone w odpowiednie elementy ustalające, np. podkładki lub nakrętki zabezpieczające,
• w przypadku składaków, mechanizm składania/rozkładania działa w sposób prosty i bezpieczny, nie ma możliwości jego niekontrolowanego odblokowania podczas jazdy, a w momencie składania roweru nie jest możliwe uszkodzenie linek sterowniczych,
• hamulce działają sprawnie, bez zacięć,
• regulacja wysokości kierownicy do jej najwyższej pozycji i siodełka do jego najniższej pozycji są zgodne z instrukcjami producenta,
• zakończenia kierownicy są zaopatrzone w uchwyty lub korki,
• sztyca kierownicy/sztyca siodełka mają znak minimalnej głębokości osadzenia lub wbudowany stały ogranicznik,uniemożliwiający wyciagnięcie ich z rur w maksymalnym ustawieniu,
• maksymalne ciśnienie w oponie, zalecane przez producenta jest trwale i w widoczny sposób oznakowane na bocznej jej ściance,
• łańcuch napędowy/pas napędowy przemieszcza się na przednich i tylnych kołach łańcuchowych bez zakleszczeń,
• rowery dla młodzieży, rowery miejskie i trekkingowe posiadają ochraniacz szprych, który uniemożliwia zakłócenie lub zatrzymanie obrotu koła w przypadku niewłaściwego nastawienia lub uszkodzenia przerzutki,
• maksymalna wysokość siodełka w rowerach dla młodzieży nie jest wyższa niż 75 cm,
• jeżeli masz zamiar wozić bagaż, określono maksymalne obciążenia dopuszczalne dla roweru, tj. dopuszczalną masę całkowitą rowerzysty i bagażu oraz maksymalną masę całkowitą (łączna waga rowerzysty, bagażu i roweru),
• na produkcie, opakowaniu lub w instrukcji znajduje się nazwa i adres producenta – wiesz wtedy, kto odpowiada za jakość i bezpieczeństwo.
Podczas użytkowania pamiętaj:
• zapoznaj się z instrukcją montażu, użytkowania i konserwacji. Nie wyrzucaj jej.
• nastaw odpowiednią wysokość siodełka i kierownicy przed jazdą i sprawdź, czy wszystkie elementy są dokręcone,szybkozłączki są zaciśnięte,
• używaj podczas jazdy kasku rowerowego (zgodnie z prawem nie jest obowiązkowy, ale zadbaj o swoje bezpieczeństwo),
• koniecznie pamiętaj o oświetleniu i dzwonku lub innym sygnale ostrzegawczym zgodnymi z krajowym ustawodawstwem,
• regularnie sprawdzaj działanie hamulców, układu kierowniczego, obręczy oraz zużycie opon i przeprowadzaj systematyczne serwisowanie,
• pamiętaj o wydłużonej drodze hamowania podczas opadów,
• nie montuj bagażnika lub fotelika rowerowego ani nie doczepiaj przyczepki rowerowej jeżeli producent tego nie zaleca,
• nie obciążaj nadmiernie bagażnika (jeżeli masz zamontowany),
• używaj właściwego fotelika rowerowego.
Do pobrania: Raport – Kontrola bezpieczeństwa rowerów dla starszych dzieci młodzieży i dorosłych (PDF, 0,9 mb)